Przez góry i starożytne imperia. Niezwykłe odkrycie na słynnym wraku sprzed 3500 lat
1 grudnia 2022, 10:47Około 3500 lat temu w pobliżu półwyspu Uluburun u południowo-zachodnich wybrzeży dzisiejszej Turcji zatonął statek wiozący największy znany nam ze starożytności ładunek metali. Jego wrak odkryto w 1982 roku i od tamtej pory jest on badany przez naukowców, którzy chcą dzięki niemu lepiej zrozumieć, w jaki sposób zorganizowany były handel i społeczeństwa późnej epoki brązu. Brąz był wówczas szeroko rozpowszechnionym cenionym metalem, a umiejętność jego produkcji – jednym z wielkich osiągnięć technologicznych ludzkości.
Lepsze, bo mniej widać
11 marca 2008, 00:34Urządzenia rejestrujące promieniowanie o częstotliwościach terahercowych są wykorzystywane przez astronomów do obserwacji gwiazd ukrytych za obłokami pyłu. Demonstrowane przez kilkoma laty prototypy "ziemskich" kamer pracujących w tym paśmie wywołały wiele kontrowersji. Zbudowano je w celu wykrywania ukrytych przedmiotów i okazało się, że spełniają one to zadanie zbyt dobrze – umożliwiały m.in. dość dokładne przekonanie się, jak przechodnie wyglądają bez ubrań. Nowa generacja kamer ma być pozbawiona tej "wady".
Lit z niespodziankami
14 stycznia 2011, 17:10Wydawałoby się, że trudno o bardziej przewidywalny pierwiastek niż lit - najlżejszy metal, o licznie atomowej zaledwie 3. Tymczasem okazało się, że zachowanie litu bywa nieprzewidywalne i zależy od zjawisk kwantowych.
Rtęć w Teotihuacan
27 kwietnia 2015, 10:46Meksykańscy archeolodzy poszukujący królewskiego grobowca w tunelu pod jedną z piramid z czasów preazteckich dokonali niespodziewanego odkrycia. W komorze na końcu tunelu, który był zamknięty przez niemal 1800 lat, znaleźli duże ilości rtęci. Tunel znajduje się w Teotihuacan pod Piramidą Pierzastego Węża.
Konkwistadorzy uzależnieni od miejscowych rzemieślników i hybrydowej technologii wytopu miedzi
6 kwietnia 2020, 12:42Hiszpańscy konkwistadorzy byli uzależnieni od mezoamerykańskiej technologii wytopu miedzi. Hiszpanie potrzebowali miedzi by móc używać artylerii, wytwarzać naczynia czy monety. Nie mieli jednak odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, by samodzielnie pozyskiwać ten metal.
Silny efekt termoelektryczny na styku dwóch ciekłych metali
10 lipca 2024, 12:19Naukowcy z Ecole Normale Supérieure przeprowadzili eksperyment, w którym zaprezentowali silny efekt termoelektryczny na styku dwóch ciekłych metali. Wykorzystaliśmy warstwy rtęci i galu w cylindrycznym naczyniu w temperaturze pokojowej i dokonaliśmy bezpośrednich pomiarów prądu elektrycznego wygenerowanego wskutek istnienia gradientu temperatur, czytamy na łamach PNAS.
Żarówczana rewolucja
1 czerwca 2009, 15:19Naukowcy z University of Rochester informują, że dzięki wykorzystaniu lasera w procesie produkcyjnym, tradycyjne żarówki mogą dawać światło tak jasne, jakby zużywały 100 watów mocy, zużywając w rzeczywistości mniej niż 60 watów. Żarówki są przy tym tańsze niż świetlówki, a ich światło jest znacznie bardziej przyjemne dla oka.
Cukrzyca wynikiem zaburzeń transportu żelaza?
21 września 2012, 10:51Naukowcy z Uniwersytetu Kopenhaskiego i firmy farmaceutycznej Novo Nordisk odkryli, że zwiększona aktywność pewnego białka transportującego żelazo - transportera dwuwartościowych jonów metali (ang. divalent metal transporter-1, DMT1) - doprowadza do zniszczenia produkujących insulinę komórek wysp trzustkowych. Badania na myszach pokazały, że zwierzęta pozbawione tego transportera są chronione przed cukrzycą.
Niezwykła przyjaźń
28 grudnia 2016, 11:44Przyjaźń wargacza azjatyckiego (Semicossyphus reticulatus) Yoriko i Hiroyukiego Arakawy trwa już ćwierć wieku. Para spotyka się w zatoce Tateyma w prefekturze Chiba.
Czesi zapobiegli eksplozji i uzyskali metaliczną „złotą” wodę bez używania ekstremalnego ciśnienia
17 sierpnia 2021, 11:07Czysta woda jest izolatorem. Przewodzi prąd, o ile zawiera rozpuszczone sole. Jednak nawet wtedy jest słabym przewodnikiem, wielokrotnie słabszym niż metale. Aby uczynić wodę równie dobrym przewodnikiem co np. miedź, należy poddać ją olbrzymiemu ciśnieniu 50 Mbar. Takiemu, jakie planuje we wnętrzach dużych planet. Obecnie jednak nie jesteśmy w stanie uzyskać na Ziemi takiego ciśnienia.
